Wandelen in de bergen is idyllisch en vooral heel goed voor je gezondheid. Toch zijn de bergen zeker niet ongevaarlijk. Jaarlijks moeten er helaas steeds meer mensen uit benarde situaties bevrijd worden. Eén van de redenen van deze stijging is naast dat wandelen steeds populairder wordt, veel mensen de risico’s van de bergen niet goed weten in te schatten. Ben je dus van plan te gaan bergwandelen, zorg dan voor een goede voorbereiding. Om ervoor te zorgen dat je goed voorbereid op pad gaat, hebben we een aantal handige tips voor je op een rijtje gezet die je helpen om op een veilige manier van de bergen te genieten.
De voorbereiding voor het bergwandelen in het kort
- Plan van tevoren de route die je wilt lopen en kies een tour die past bij jouw conditieniveau
- Kijk naar de weersverwachting en houdt ook tijdens je tour het weer goed in de gaten. Breek je tour af in het geval van een weersomslag
- Let goed op de bewegwijzering tijdens de route, deze geeft in veel gevallen de moeilijkheidsgraad van de route aan
- Zorg dat je belangrijke spullen meeneemt die je helpen tijdens het wandelen, zoals een wandelkaart, voldoende proviand, regenkleding en een EHBO-set
- Check van tevoren of je verzekerd bent voor wandelen in de bergen
Alles begint bij een gedegen planning
De ervaren bergwandelaar weet dat een gedegen voorbereiding voor het bergwandelen thuis begint. Sommige mensen speuren het internet af op zoek naar mooie plekken in de bergen, terwijl anderen kunnen bogen op een grote lijst met nog te lopen doelen. Begin je net met bergwandelen, dan is het misschien lastig om in te schatten welke route bij je past. Er zijn namelijk nogal wat zaken waar je op moet letten. Hieronder vind je een paar tips die je helpen bij het uitzoeken van de ideale route.
- Probeer een inschatting te maken van je conditieniveau. In de bergen ontkom je niet aan de nodige hoogtemeters en routes zijn vele malen zwaarder dan vlakke wandelingen in Nederland.
- Ga je voor het eerst wandelen in de bergen, wees dan vooral wat conservatiever. Het is soms beter om de eerste keer een te lichte wandeling te doen. Probeer hier met kleine stappen te werken. Gaat de eerste route goed? Probeer dan de volgende keer een iets zwaardere route.
- Zoek een geschikte tour die past bij je niveau. Dit kan op het internet, in wandelmagazines of op de wandelapp Komoot.
- Zorg dat je de route voor je aan de tocht begint hebt uitgestippeld. Dit kan met behulp van een klassieke wandelkaart, of door het gebruiken van apps.
Maak je plannen voor een huttentocht in de bergen?
Leuk! In dit artikel vind je een aantal goede tips voor een gedegen voorbereiding
Vuistregels voor het inschatten van een route
Bij het plannen van je bergwandeling zegt het aantal kilometers niet zoveel. Het gaat namelijk vooral om de hoogtemeters die je aflegt. Hoewel de zwaarte van verschillende factoren afhangt, kun je de volgende vuistregel hanteren als het gaat om hoogtemeters:
- Per uur stijg je ongeveer 300 meter. Ben je meer ervaren en fitter, dan kun je met ongeveer 400 meter per uur rekenen.
- Voor de afdaling reken je met ongeveer 500 meter daling per uur
- Gemiddeld genomen loop je in de bergen zo’n vier kilometer per uur
- Begin je net met bergwandelen, begin dan rustig aan en plan vooral niet te veel hoogtemeters in.
- Onderschat de intensiteit van het afdalen niet. Tijdens het afdalen worden je spieren flink belast en komt er onder andere flink wat druk op je knieën te staan
Rekening houden met het weer hoort bij de voorbereiding op het bergwandelen
Enig idee wat de meest voorkomende reden is voor reddingsacties in de bergen? Je raadt het al, het zijn namelijk de weersomstandigheden die er het meest voor zorgen dat mensen uit benarde situaties gered moeten worden. Rekening houden met het weer doe je zowel voor als tijdens je tour. Een gedegen voorbereiding op het bergwandelen begint dan ook met een blik op de weersverwachting. In de zomermaanden heb je in de Alpen namelijk een verhoogde kans op onweer. Daarnaast zijn vele gebieden bekend om snelle weersomslagen. Zo kan van het ene op het andere moment het weer omslaan en loop je zomaar in een onweersbui.
Voorkomen is dan ook het meest effectieve middel om niet voor verrassingen te komen staan. Wees dus vooral voorzichtig. Is er slecht weer voorspeld, ga dan vooral niet de bergen in en ga op een dag wandelen waarop er beter weer is voorspeld.
Wat te doen bij onweer in de bergen?
Dit artikel staat boordevol tips die ervoor zorgen dat je veilig blijft tijdens noodweer.
Bewegwijzering in de bergen en niveauaanduiding
In de Alpen heb je het geluk dat veel wandelpaden bewegwijzerd zijn. Dit is naast je wandelkaart een handig hulpmiddel om niet te verdwalen. Daarnaast worden in Oostenrijk, Duitsland en Zwitserland de routes voorzien van niveauaanduiding. Zo kun je in één oogopslag zien hoe zwaar een route is. Helaas verschilt de niveauaanduiding per land, waardoor het handig is om van te voren te kijken hoe de verschillende wandelpaden per land zijn aangeduid. Deze kun je grofweg in vier categorieën verdelen.
- Dalwegen (SAC T1): brede en goed begaanbare paden die overwegend door het dal lopen
- Makkelijke bergpaden (SAC T2): smal, maar goed begaanbaar pad, zonder afgronden
- Middelzware bergpaden (SAC T3): steil en smal pad die op sommige gedeeltes langs afgronden lopen. Sommige delen van de route kunnen met extra staalkabels gezekerd zijn.
- Moeilijke bergpaden (SAC T4-T6): steile en smalle paden die alleen voor ervaren bergwandelaars worden aanbevolen. Op sommige delen van de route kunnen paden slecht te zien zijn. Klimmen in de eerste of tweede categorie mogelijk. Vrij zijn van hoogtevrees is absoluut noodzakelijk.
Wat gaat er in je rugzak en om je voeten?
Een goede voorbereiding voor het bergwandelen betekent ook dat je er goed over moet nadenken wat er allemaal mee moet in je rugzak. Ook hier is het handig om je op alle denkbare scenario’s voor te bereiden. In de bergen is het bijvoorbeeld een flink stuk koeler dan in het dal. Bovendien kun je onverwacht met regen of mist te maken krijgen, die ervoor zorgen dat de temperatuur ineens flink daalt. En hoe zit het met eten en drinken en met je schoeisel? Hieronder vind je een aantal handige items die sowieso in je rugzak thuishoren.
- Zorg voor voldoende proviand. Neem naast boterhammen ook voedzame repen mee, fruit en noten. Neem ook voldoende water mee. Op warme dagen drink je zomaar 2 liter water tijdens je tocht
- Trek bergschoenen aan. Bergschoenen geven je meer grip op lastige paden en zorgen er bovendien voor dat je enkels goed gefixeerd zijn
- Zorg ervoor dat je een wandelkaart bij je hebt zodat je niet kunt verdwalen. Dit mag ook op je telefoon. Zorg er dan wel voor dat de route offline beschikbaar is en dat je batterij niet leeg raakt. Een powerbank meenemen is dan ook geen overbodige luxe
- Een regenjas en regenbroek zijn bij iedere tocht onontbeerlijk, net als een warme trui voor als het kouder wordt
- Neem altijd een EHBO-set mee. Deze kan goed van pas komen in het geval van blessures.
Bij de voorbereiding op het bergwandelen hoort de juiste verzekering
Veel mensen zien het nog weleens over het hoofd, maar goed verzekerd zijn in de bergen is geen overbodige luxe. Deze stap hoort dan ook bij je voorbereiding op het bergwandelen. In de Alpenlanden is namelijk een extra dekking voor bergwandelen bijzonder handig, zodat je niet voor onverwachte kosten te komt staan. Ben je niet verzekerd, dan kun je in het ergste geval namelijk zelf opdraaien voor de kosten. Gered worden door een helikopter begint bijvoorbeeld bij 1.500 euro.
Check dus vooraf of je verzekering dergelijke risico’s dekken. Is dit niet het geval, sluit dan een aanvullende verzekering af. De reisverzekering van de NKBV (Nederlandse Alpenvereniging) biedt een goede aanvullende bergsportdekking waarin opsporing, redding en repatriëring worden vergoed.